కర్నూలు రాజధానిగా అప్పటి ఆంధ్ర రాష్ట్ర వైభవం....!!

గుడారాలు! షామియానాలు! టెంట్ల కింద జీవితాలు! నీళ్లు లేవు! నిప్పుల్లేవు! కనీసం ఫైళ్లు పెట్టుకోడానికి అల్మరాల్లేవు! ఎండొస్తే గలగల! వానొస్తే జలజల! ఇదీ కర్నూలు రాజధానిగా ఉన్నప్పుడు ఆంధ్ర రాష్ట్ర వైభవం! మూడేళ్లపాటు నరకయాతన! అది భరించలేకే హైదరాబాద్ మీద కన్నేశారు! ఉడుముల్లా చొరబడి తీరా ఇప్పుడు రాజధాని మాది అంటూ పుండాకోర్‌ మాట్లాడుతున్నారు. 

మద్రాసు నుంచి వేరుపడ్డ తర్వాత ఆంధ్రోళ్లకు రాజధాని నగరమే లేదు! అప్పటికే ఆంధ్ర వారితో కలవడానికి రాయలసీమ వారు ఇష్టపడలేదు. దానికన్నా తమిళులతో కలిసి ఉండటమే మేలని సీమ నాయకులు అభిప్రాయపడ్డారు. చివరికి కర్నూలుని రాజధానిగా చేస్తామని ప్రామిస్ చేస్తే సీమవాళ్లు ఒప్పుకున్నారు.  

అప్పటికి కర్నూల్ ఒక చిన్న టౌన్‌ మాత్రమే. ఎలాంటి మౌలిక వసతులు లేవు. అన్ని ముఖ్య ఆఫీసులు, ఉద్యోగులు గుడారాలలోనే ఉండేవారు. ఆ ప్రాంతాన్ని డేరా నగర్అని పిలిచేవారు. అప్పటి దినపత్రికల్లో ఈ డేరానగర్ దుస్థితి గురించి కార్టూన్లు కూడా వేసేవారు!

ఫైళ్లు పెట్టుకోడానికి అల్మరాలు లేవు. ఏ క్లాస్, బి క్లాస్ ఎంప్లాయీస్ కోసం 217 గుడారాలు వేశారు. అన్నీ 20X16, 16X14 టెంట్లు! పక్కనే మిలటరీ గుడారాలు.  క్యాంటీన్‌ సదుపాయం లేదు.  తిందామంటే తిండి లేదు. మరుగుదొడ్ల సదుపాయం లేదు. టాయిలెట్ వస్తే పక్కన పొలాల్లోకి వెళ్లేవారు. స్నానం చేయడానికి చాటు లేదు. మొత్తం నల్లరేగడి నేల. వానొస్తే బురద బురద. ఫ్లోరింగ్ లేదు. అప్పటికప్పుడు చప్దా తెచ్చి అమర్చారు.  

ఎండకాలం ఉక్కపోత! భరించలేక పోయేవారు. ఫ్యాన్లు పెట్టే అవకాశం లేదు. గంటకోసారి టెంటు మీద పైప్‌తో నీళ్లు చల్లేవారు! రాత్రయితే పాములు తేళ్ల బాధ! ఉద్యోగులు భార్యా పిల్లలతో వచ్చే పరిస్థితి లేదు! ఇద్దరు ముగ్గురు మాత్రమే ఫ్యామిలీతో షిఫ్ట్ అయ్యారు. అప్పటి ఆంధ్రా గవర్నర్‌ చందూలాల్ త్రివేది భార్యతో కలిసి రోజుకోసారి ఈ డేరానగర్‌ని సందర్శించేవారు. వసతుల మీద ఆరా తీసేవారు. 

అప్పటి కర్నూలు టౌన్లో పెద్దగా ఇళ్లు ఉండేవి కాదు. అద్దె కొంప దొరకాలంటే అదో ప్రహసనం. మహా అంటే ఓ 25మందికి రూంలు దొరికాయంతే. శిబిరాల నుంచి కార్యాలయాలకు వెళ్లాలంటే ట్రాన్స్ పోర్ట్‌ సిస్టం లేదు. మైళ్ల దూరం నడవాలి. గతిలేక బియ్యం బస్తాలు సప్లయ్ చేసే లారీల్లో ఉద్యోగుల్ని తోలుకుపోయేవారు!

అప్పటికే ఆంధ్ర రాష్ట్రం అప్పుల్లో ఉంది! కర్నూల్ లో భవంతులు, వసతులు సమకూర్చుకునే పరిస్థితిలో లేదు!

ఆంధ్ర రాష్ట్ర ఆర్ధిక స్థితి ఏమాత్రం బాగాలేదు. మున్ముందు బాగుపడే పరిస్థితి కూడా లేదు! ఉద్యోగులకు జీతాలు కూడా చెల్లించలేని దుస్థితి! ఆంధ్ర రాష్ట్ర ఆర్ధిక స్థితిగతులపై డిసెంబర్3 -1954న ఆంధ్ర పత్రిక సంపాదకీయం రాసింది!  
అప్పటికే ఆంధ్రావాళ్లు 18 కోట్ల లోటు బడ్జెట్‌తో ఉన్నారు. కేంద్రం ఆదుకుంటే తప్ప ఉద్యోగులకు జీతాలు ఇవ్వలేని దుస్థితి. ఇదే విషయంపై 1953 నవంబర్ 5న నీలం సంజీవరెడ్డి ఆంధ్రా అసెంబ్లీలో నెత్తీనోరు మొత్తుకున్నాడు.

ఎక్కడికి వెళ్లినా ప్రజలు సాగునీరు, కరెంటు అడుగుతున్నారు.. ఎక్కడి నుంచి తేగలమని  నీలం సంజీవరెడ్డి 1954 ఫిబ్రవరి 25న అసెంబ్లీలో కన్నీళ్లు పెట్టుకున్నాడు.

హైదరాబాద్ వస్తే మన బాధలన్నీ తీరుతాయి. అయితే అది ఎట్లా వస్తుందో ఎక్కడి నుంచి ప్రయత్నించాలో మనం ఆలోచించుకోవాలని 1953, జూన్2న టంగుటూరి ప్రకాశం అన్న మాటల్ని ఆంధ్ర పత్రిక ప్రచురించింది.  

కర్నూలు వాళ్లు ఎప్పుడు హైదరాబాద్ పోదామా అని ఉత్సాహం చూపుతున్నారు. ఫజల్ అలీ  సిఫారసుల ప్రకారం మరో ఐదేళ్లు ఆగితే ఆంధ్రాకు కష్టాలు తప్పవని 1954న ఆగస్ట్ 9న నీలం సంజీవరెడ్డి అన్నారు.  అన్నట్టే చివరికి ఢిల్లీ స్థాయిలో లాబీయింగ్ చేశారు. తెలంగాణను బలవంతంగా విలీనం చేసుకుని హైదరాబాదును చేజిక్కించుకున్నారు.

ఉడుముల్లా చొరబడి తీరా ఇప్పుడు హైదరాబాద్ మాది మేం డెవలప్ చేశామంటూ ఉండవల్లి లాంటి వాళ్లు పుండాకోర్‌ మాటలు మాట్లాడుతున్నారు. దిక్కుదివాణం లేకుండా హైదరాబాద్ వచ్చిన లగడపాటి లాంటి వాళ్లు ఇప్పుడు తెలంగాణ ప్రజల్నే దిక్కున్న చోటికి వెళ్లమంటున్నాడు...

తెలంగాణ ప్రజలారా ఒక్కసారి   ఆలోచించండి! రాజధాని ఎవరిది అనే విషయంలో చిన్న లాజిక్‌ అర్ధం చేసుకోండి!
ఆంధ్రా విలీనం అయినప్పుడు తెలంగాణ రాజధాని హైదరాబాద్! వచ్చేటప్పుడు వాళ్లేం హైదరాబాద్‌ని వెంటబెట్టుకుని రాలేదు. కాబట్టి భాగ్యనగరంతో ఆంధ్రోళ్లకు సంబంధం లేదు! దాని మీద ఇష్యూ చేసే హక్కు లేదు. కనీసం మాట్లాడే అర్హత కూడా లేదు! 56కు ముందు ఏదైతే తెలంగాణ ఉందో అదే తెలంగాణ అడుగుతున్నాం. అయినా అడుక్కోవాల్సిన ఖర్మేం పట్టలేదు. బాజాప్తా హైదరాబాద్‌ తెలంగాణది!

(ఇవన్నీ అబద్ధాలు అని చెప్పే దమ్ము ఒక్క ఆంధ్రోడికైనా ఉందా....??)

యానాంధ్రప్రదేశ్‌ :-)

తెలుగు మాట్లాడే వాళ్లమంతా ఒకటిగానే ఉందాం! జున్నుగడ్డ లాంటి తెలుగుగడ్డను ఎవరూ చీల్చలేరు! ఇలా మాట్లాడుతుంటే నాకో సందేహం వచ్చింది! మీ పక్కనే కాకినాడ మీదుగా వెళ్తే వచ్చే యానాంని ఎందుకు వదిలిపెట్టారు. అది కూడా తెలుగు మాట్లాడే రాష్ట్రమే కదా! అక్కడా మీ గోదావరి పరిమళమే వ్యాపిస్తుంది కదా! కాసేపు తెలంగాణ ప్రజలు మాట్లాడేది తెలుగు కాదనుకోండి! అసలు మేం తెలుగువాళ్లమే కాదనుకోండి!  

యానాం1954లో ఫ్రెంచి నుంచి విమోచనం చెంది స్వతంత్ర భారతావనిలో కలిసింది.1956లో భాషా ప్రాతిపదికన తెలుగు రాష్ట్రం ఏర్పడ్డా అది మాత్రం ఆంధ్రలో  కలవలేదు. ఎందుకని అడిగితే ఈ పిచ్చి సమైక్యవాదుల దగ్గర సమాధానం లేదు. అందుకే లేవండి. తెలంగాణను వదిలేసి యానాం కోసం ఉద్యమం చేయండి! మరో పొట్టి శ్రీరాములుని తయారు చేయండి! లగడపాటిలా చేతిలో జెండా పెట్టి దీక్షకు కూచోపెట్టండి! చివరికి అతణ్నీ చంపేయండి! పొట్టి శ్రీరాములిని చంపేసినట్టు!

అవునూ.. వీళ్లంతా మాట్లాడితే పొట్టి శ్రీరాములు త్యాగం గురించి బట్టలు చింపుకుంటారు! ఇంతకూ ఆంధ్రాలో సీమలో కలిపి ఆ మహానుభావుడి విగ్రహాలు ఎన్నున్నాయో? ఈమధ్యనే నెల్లూరు జిల్లాకు ఆయన పేరు పెట్టారు కానీ!

ఇప్పుడు వీళ్లంతా దేశ సమతుల్యం సమైక్యత గురించి మాట్లాడుతున్నారు కానీ.. 1953 లో ఉమ్మడి మదరాసు నుంచి విడిపోదామని వేర్పాటు వాద ఉద్యమం చేయడం ఏ దేశ సమైక్యతకు నిదర్శనం? అప్పుడు లేని దేశ సౌర్వభౌమాధికారం ఇప్పుడే వచ్చిందా?  

సరే.. మళ్లీ పాయింటుకొద్దాం! మాతో చేసుకున్నట్టే యానాం వాళ్లతో పెద్ద మనుషుల ఒప్పందం చేసుకోండి! నిధులన్నీ మలుపుకోండి! ఉద్యోగాలు కొల్లగొట్టండి! స్టార్టింగ్‌లో ఎంకరేజ్ చేయండి! ఐదేళ్ల తర్వాత మీ స్టయిల్లో తొక్కండి!

రాష్ట్రం విడిపోతే భౌగోళికంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ చిన్నదవుతుందనే కదా మీ ఏడుపు! అందుకే మీకు తోక యానాం ఉంది. కలుపుకోండి! పైగా మీ కాకినాడ దగ్గరలోనే ఉంది. దాదాపు 30వేలకు పైగా జనాభా ఉందట. అక్కడ ఫ్రెంచి వాసనలు ఏమైనా మిగిలి ఉంటే కడిగేయండి. చరిత్రను చెరిపేయడం మీకు అలవాటే కదా! పైగా అదొక పర్యాటక ప్రాంతం! ఆదాయమూ కలిసొస్తుంది. పేపర్‌ కూడా తూర్పుగోదావరి జిల్లాదేనట. ఎక్కడో 850 కిలోమీటర్లకు పైగా దూరంలో పుదుచ్ఛేరి ఉంది. అంతదూరం పోయే ఖర్మ మీ తెలుగు ప్రజలకేం పట్టింది! అక్కడ అనేక ప్రత్యేక రాయితీలు అందుతున్నాయట. పన్ను రాయితీలు పుష్కలంగా ఉండెనట. ఇవన్నీ దృష్టిలో పెట్టుకుని దొంగ సర్టిఫికెట్లతో ఆంధ్రావాసులు ఇప్పటికే యానాంలో సెటిలైనట్టు తెలుస్తోంది. దొంగల్లా బతికే ఖర్మ మీకెందుకు? కలిపేసుకుంటే దర్జాగా దొరలా బతకొచ్చు. ఇప్పటికే కేంద్ర నిధులు భారీగా ఉండొచ్చు. వెళ్లి కుమ్మేయండి! దోచుకున్నోడికి దోచుకున్నంత! యానాంలో పరిశ్రమలు కూడా బాగానే ఉన్నాయిట! పెట్టుబడులు పెట్టండి! ఉద్యోగాలు కబ్జా చేయండి! భూములు కబ్జా చేయండి! అయినా ఇదేం మీకు కొత్త కాదుగా! అక్కడ భారీగా రాయితీలు పొందిన తర్వాత పరిశ్రమలను మధ్యలో వదిలేసి వచ్చిన బాపతే కదా మీరు. లేటయితే పుదుచ్చేరికి రాష్ర్ట ప్రతిపత్తి వస్తుంది. ప్రతిపాదన కూడా ఉంది. అది రాకముందే మేల్కోండి! 

కాకినాడ-పుదుచ్చేరిల మధ్య జల మార్గానికి జాతీయ హోదా కూడా వస్తోంది. ఫ్యూచర్‌లో కొన్ని చోట్ల బకింగ్ హామ్ కాలువకు, బంగాళా ఖాతానికి మధ్య బ్రిడ్జిలు వచ్చే అవకాశముంది. ఏమో ఎవరు చెప్పొచ్చారు.. కాంట్రాక్టులు మీకే దక్కొచ్చేమో! ఈ జాతీయ జలమార్గం ఏర్పాటయితే కాకినాడ కాలువ- ఏలూరు కాలువ- కొమ్మమూరు కాలువ- బకింగ్ హామ్ కాలువ మీ పరిధిలోకి వస్తాయి. ఇండోర్ స్టేడియానికి కళ్యాణమండపానికి ధవళేశ్వరం-యానాం మంచినీటి ప్రాజెక్టులకు దివంగత రాజశేఖరరెడ్డి పేరు పెట్టారట. ఆ పెద్దాయన కాంస్య విగ్రహాన్ని కూడా ఏర్పాటు చేశారట!

ఈలోగా యువంగత నేత జగన్‌ జైలు నుంచి వచ్చాక అక్కడ కూడా ఓదార్పు యాత్ర చేసి ఇంకొన్ని పెడతాడు లే! అప్పుడు మీ తెలుగుజాతి సమైక్యత, భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్ర ఉద్దేశం కల నెరవేరుతుంది. తెలుగుతల్లి బిడ్డలందరూ ఒకేరాష్ట్రంగా ఉంటారు. అప్పుడు యానాంధ్రప్రదేశ్‌గా వర్ధిల్లండి!!